XÂY DỰNG CHUẨN MỰC ĐẠO ĐỨC CỦA CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN HIỆN NAY
Tổng kết 35 năm đổi mới, Đại hội XIII của Đảng đã chỉ rõ: “Công tác xây dựng Đảng về đạo đức được đề cao, góp phần rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, thực dụng, “lợi íchnhóm”, những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống,“tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.
Là người sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chú trọng nhiệm vụ xây dựng Đảng về đạo đức; trong đó, chuẩn mực đạo đức cách mạng là nội dung cơ bản. Trong giai đoạn hiện nay, việc tiếp tục thấm nhuần, quán triệt sâu sắc quan điểm của Người về chuẩn mực đạo đức và xây dựng chuẩn mực đạo đức cho đội ngũ cán bộ, đảng viên đang là yêu cầu có tính cấp thiết, Thông tin nội bộ 3 nhằm góp phần tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.
Việc xây dựng, thực hiện các chuẩn mực đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh chịu tác động đồng thời bởi nhiều yếu tố. Tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường; hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, song đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Việc điều chỉnh chiến lược và sự cạnh tranh gay gắt giữa các nước lớn khiến các nước nhỏ luôn phải ứng phó với những biến động khó lường. Kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế và cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư tác động mạnh mẽ đến các lĩnh vực đời sống xã hội. Các vấn đề an ninh phi truyền thống, như: an ninh tài chính, an ninh mạng… ảnh hưởng lớn tới sự phát triển bền vững đất nước.
Trong nước, sự nghiệp đổi mới tiếp tục đạt được những thành tựu đáng kể trên tất cả các lĩnh vực. Tuy nhiên, kinh tế thị trường với việc lấy lợi ích làm động lực, nhấn mạnh lợi ích kinh tế, coi trọng lợi ích cá nhân đã đẩy một số cán bộ, đảng viên, trong đó có cả cán bộ cấp cao thiếu bản lĩnh, suy thoái về đạo đức, lối sống lao vào làm ăn kinh tế, bất chấp thủ đoạn, coi thường pháp luật, xem nhẹ giá trị đạo đức xã hội. Mặt trái của kinh tế thị trường cũng làm cho một bộ phận cán bộ, đảng viên sống xa dân, độc đoán chuyên quyền, tham nhũng, lãng phí, không giữ được đạo đức cách mạng. Hơn nữa, các thế lực thù địch, phản động đẩy mạnh thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình”, trong đó, có việc tác động tấn công, dụ dỗ, mua chuộc một bộ phận cán bộ, đảng viên có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
Trước tình hình đó, Đảng ta đã ban hành các Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII, Kết luận số 21-KL/TW (khóa XIII) về xây dựng Đảng gắn với thực hiện Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) “về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” với các giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt, đồng bộ. Điều đó đã tác động tích cực tới việc ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.
Tổng kết 35 năm đổi mới, Đại hội XIII của Đảng đã chỉ rõ: “Công tác xây dựng Đảng về đạo đức được đề cao, góp phần rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, thực dụng, “lợi ích nhóm”, những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Việc triển khai Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được thực hiện đồng bộ với các quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên”. Nhiều cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp đã chú trọng nêu cao tinh thần trách nhiệm, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo thực tiễn, đổi mới lề lối làm việc; nghiêm khắc với mình hơn, giữ gìn đạo đức, lối sống; bước đầu tự sửa chữa khuyết điểm, tự điều chỉnh hành vi và các hoạt động trong công tác và trong cuộc sống của mình, của gia đình, vợ, chồng, con và người thân.
Tuy nhiên, Đảng cũng nhận định: “Công tác rèn luyện, quản lý cán bộ, đảng viên ở một số nơi chưa được quan tâm đúng mức, còn thiếu chặt chẽ; có nơi còn buông lỏng sinh hoạt đảng, chất lượng sinh hoạt chưa cao, sinh hoạt chi bộ ở nhiều nơi vẫn còn hình thức; tính chiến đấu trong tự phê bình và phê bình còn yếu. Một số tổ chức cơ sở đảng, một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức chưa gương mẫu… Một bộ phận cán bộ, đảng viên phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí, ngại khó, ngại khổ, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Một số cán bộ vi phạm đến mức phải kỷ luật, xử lý hình sự, trong đó có cả một số cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp cao.
Trong điều kiện mới, để xây dựng và thực hiện chuẩn mực đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh cần tập trung vào những vấn đề cơ bản sau:
Thứ nhất, đề cao phẩm chất đạo đức “trung với nước, hiếu với dân”, luôn đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, tránh sa vào chủ nghĩa cá nhân.
Mỗi cán bộ, đảng viên hiện nay luôn nêu cao tinh thần trung thành tuyệt đối với mục tiêu, lý tưởng của Đảng và dân tộc. Đó là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Mục tiêu, lý tưởng đó là sự lựa chọn duy nhất đúng đắn, vừa đáp ứng được các nhu cầu khách quan của dân tộc, vừa phù hợp với xu thế phát triển của thời đại. Ngoài ra, mỗi cán bộ, đảng viên luôn có ý thức giữ gìn sự đoàn kết trong Đảng, trong cơ quan, đơn vị. Có tinh thần trách nhiệm cao đối với công việc; có lương tâm nghề nghiệp trong sáng, ra sức cống hiến nhiều nhất cho đất nước. Luôn luôn đặt lợi ích của Đảng, của Tổ quốc của Nhân dân lên trên hết, trước hết lợi ích cá nhân, toàn tâm toàn ý phục vụ Nhân dân, vì Đảng, vì dân mà hy sinh quên mình gương mẫu trong mọi việc. Luôn luôn tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, giải quyết kịp thời những nguyện vọng chính đáng của dân, khắc phục thói vô cảm trước những khó khăn, bức xúc của Nhân dân, chống bệnh quan liêu. Có tinh thần, nghị lực, ý chí vươn lên, quyết tâm vượt qua nghèo nàn, lạc hậu, xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc, sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.
Quang cảnh hội thảo khoa học quốc gia về xây dựng chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới, tháng 5/2023.
Thứ hai, thực hiện nghiêm lời dạy “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”, “nói đi đôi với làm, xây đi đôi với chống”, nêu cao phẩm giá, nhân cách con người Việt Nam trong thời kỳ mới. Mỗi cán bộ, đảng viên dù ở đâu, ở cương vị nào cũng phải làm đúng chức trách, phận sự của mình. Kiên quyết chống bệnh lười biếng, lối sống buông thả, hưởng thụ, vị kỷ, nói không đi đôi với làm, nói nhiều làm ít, nói mà không làm, nói một đằng làm một nẻo. Muốn nói đi đôi với làm có hiệu quả thì cùng với tấm lòng trung thực, còn phải biết kết hợp giữa chủ trương, biện pháp đúng đắn và sự quyết tâm. Do đó, “chủ trương 1, biện pháp 10, quyết tâm phải 20”, nghĩa là chủ trương đúng là rất quan trọng nhưng chưa đủ, phải có những biện pháp cụ thể và quan tâm tổ chức thực hiện để nói và làm có hiệu quả. Không chỉ vậy, cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu còn phải thực hiện tốt các quy định về trách nhiệm nêu gương, nhất là người đứng đầu các cấp, cán bộ chức vụ càng cao càng phải gương mẫu.
Thực hiện xây và chống trong rèn luyện đạo đức cách mạng thông qua các biện pháp như tự phê bình và phê bình. Kịp thời biểu dương những điển hình tiên tiến, những tấm gương về đạo đức, lối sống, đấu tranh với những biểu hiện lệch lạc và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm đạo đức, lối sống; phải tạo thành phong trào quần chúng rộng rãi tham gia xây và chống các biểu hiện suy thoái đạo đức của cán bộ, đảng viên; đẩy mạnh giáo dục đạo đức cách mạng, làm cho mỗi cán bộ, đảng viên thấy rõ bổn phận và trách nhiệm của mình, luôn vững vàng trước mọi khó khăn, thử thách và không bị cám dỗ bởi vật chất, tiền tài, danh vọng…
Nâng cao ý thức tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng suốt đời, thường xuyên “tự soi”, “tự sửa” và nêu cao danh dự, tự trọng của người đảng viên. Cán bộ, đảng viên phải giữ đời tư chính trực, trong sáng, không tự kiêu, tự đại... Đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý phải loại bỏ thói tham vọng chức quyền, “tư duy nhiệm kỳ”, chạy theo danh lợi, địa vị, quyền hành, lạm dụng quyền hạn, chức vụ để chiếm đoạt của công, đục khoét của Nhà nước và Nhân dân.
Nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện các chuẩn mực đạo đức cách mạng phù hợp với điều kiện mới và truyền thống tốt đẹp của văn hóa dân tộc để làm cơ sở cho cán bộ, đảng viên tự giác tu dưỡng, rèn luyện, tự điều chỉnh hành vi ứng xử trong công việc hằng ngày.
Thứ ba, nêu cao chủ nghĩa nhân văn, sống có nghĩa, có tình, có trách nhiệm.
Cán bộ phải có lòng tin vào Nhân dân, coi “dân là gốc”. Với tinh thần: “Nước lấy dân làm gốc”. “Gốc có vững cây mới bền. Xây lầu thắng lợi trên nền Nhân dân”. Ngoài ra, cán bộ phải có tình đồng chí thương yêu lẫn nhau, giúp nhau tiến bộ. Muốn vậy, phải tự phê bình và phê bình chân thành, thường xuyên, nghiêm chỉnh, giúp nhau sửa chữa khuyết điểm, phát huy ưu điểm để không ngừng tiến bộ.
Giữ vững tinh thần quốc tế trong sáng, thủy chung trên cơ sở bảo đảm lợi ích tối cao của quốc gia - dân tộc, các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, bình đẳng và cùng có lợi; thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển; đa dạng hóa, đa phương hóa trong quan hệ đối ngoại; chủ động và tích cực hội nhập quốc tế; là bạn, là đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.
Nhìn chung, những chuẩn mực đạo đức nêu trên của đội ngũ cán bộ, đảng viên là khắt khe hơn so với đạo đức xã hội và trách nhiệm thực hành chuẩn mực đạo đức của đảng viên giữ vị trí lãnh đạo cũng cao hơn so với những đảng viên không giữ vị trí lãnh đạo. Tuy nhiên, chính sự đòi hỏi cao đó sẽ giúp cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, người lãnh đạo trở thành những nhân cách văn hóa, biết lấy lý trí để kiểm soát ham muốn bản năng, lấy lương tri để “tự soi”, “tự sửa” nhằm vươn tới các giá trị Chân - Thiện - Mỹ và tỏ rõ vai trò tiên phong của người cộng sản. Ngày nay, việc tự giác thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ, đảng viên sẽ nâng cao sức mạnh “nội sinh” của Đảng, giúp cho Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh về mọi mặt, mãi mãi đồng hành cùng dân tộc và đưa dân tộc tiến bước cùng thời đại.
B.B.T
Nguồn: Thông tin nội bộ tháng 7.2023 - Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Lâm Đồng